توابع ریاضی در پایگاه داده اوراکل

توابع ریاضی در پایگاه داده اوراکل

پایگاه داده اوراکل (Oracle Database) یکی از قوی‌ترین سیستم‌های مدیریت پایگاه داده رابطه‌ای است که امکانات گسترده‌ای برای کار با داده‌های عددی و محاسبات ریاضی فراهم می‌کند.

توابع ریاضی (Mathematical Functions) در پایگاه داده اوراکل  به کاربران این امکان را می‌دهند که به‌صورت مستقیم و سریع محاسبات مختلفی را روی داده‌های عددی انجام دهند.

این توابع برای پردازش‌های مختلف، از جمله محاسبات پیچیده مالی، آماری و علمی استفاده می‌شوند.

در این مقاله به معرفی و بررسی مهم‌ترین توابع ریاضی در پایگاه داده اوراکل پرداخته خواهد شد.

انواع توابع ریاضی در پایگاه داده اوراکل

•  تابع ABS

  تابع ABS مقدار مطلق (absolute value) یک عدد را بازمی‌گرداند.
  این تابع منفی‌ترین مقادیر را به اعداد مثبت تبدیل می‌کند.

ساختار:

ABS(number)

number: عددی که مقدار مطلق آن محاسبه می‌شود.

مثال:

SELECT ABS(-15) AS absolute_value FROM dual;

خروجی:

ABSOLUTE_VALUE
--------------
15

در این مثال، مقدار منفی -15 به مقدار مطلق 15 تبدیل می‌شود.

•  تابع CEIL

  تابع CEIL کوچک‌ترین عدد صحیح بزرگتر یا مساوی عدد ورودی را بازمی‌گرداند. این تابع عدد را به سمت بالا گرد می‌کند.

ساختار:

CEIL(number)

number: عددی که قرار است گرد شود.

مثال:

SELECT CEIL(4.3) AS ceil_value FROM dual;

خروجی:

CEIL_VALUE
----------
5

در این مثال، عدد 4.3 به عدد صحیح 5 گرد می‌شود.

• تابع FLOOR

  تابع FLOOR بزرگ‌ترین عدد صحیح کوچکتر یا مساوی عدد ورودی را برمی‌گرداند. این تابع عدد را به سمت پایین گرد می‌کند.

ساختار:

FLOOR(number)

number: عددی که قرار است گرد شود.

مثال:

SELECT FLOOR(4.7) AS floor_value FROM dual;

خروجی:

FLOOR_VALUE
-----------
4

در این مثال، عدد 4.7 به عدد صحیح 4 گرد می‌شود.

• تابع ROUND

  تابع ROUND عدد را به نزدیک‌ترین مقدار صحیح یا تعداد مشخصی از ارقام اعشاری گرد می‌کند.

ساختار:

ROUND(number, [decimal_places])

number: عددی که باید گرد شود.
decimal_places: تعداد ارقام اعشاری که باید حفظ شود (اختیاری).

مثال:

SELECT ROUND(123.456, 2) AS rounded_value FROM dual;

خروجی:

ROUNDED_VALUE
-------------
123.46

در این مثال، عدد 123.456 به دو رقم اعشار گرد شده و نتیجه 123.46 می‌باشد.

• تابع TRUNC

  تابع TRUNC برای قطع‌کردن ارقام اعشاری استفاده می‌شود، بدون اینکه عدد را گرد کند.
  این تابع فقط قسمت صحیح عدد را بازمی‌گرداند یا می‌تواند تعداد مشخصی از ارقام اعشاری را حفظ کند.

ساختار:

TRUNC(number, [decimal_places])

number: عددی که قرار است قطع شود.
decimal_places: تعداد ارقام اعشاری که باید حفظ شود (اختیاری).

مثال:

SELECT TRUNC(123.456, 2) AS truncated_value FROM dual;

خروجی:

TRUNCATED_VALUE
---------------
123.45

در این مثال، عدد 123.456 به 123.45 قطع شده است.

• تابع MOD

  تابع MOD باقی‌مانده تقسیم یک عدد بر عدد دیگر را بازمی‌گرداند.

ساختار:

MOD(dividend, divisor)

dividend: عددی که باید تقسیم شود.
divisor: عددی که باید بر آن تقسیم شود.

مثال:

SELECT MOD(10, 3) AS remainder FROM dual;

خروجی:

REMAINDER
---------
1

در این مثال، عدد 10 بر 3 تقسیم شده و باقی‌مانده این تقسیم 1 است.

• تابع POWER

  تابع POWER یک عدد را به توان عدد دیگر می‌رساند.

ساختار:

POWER(base, exponent)

base: پایه عدد.
exponent: توان.

مثال:

SELECT POWER(2, 3) AS power_value FROM dual;

خروجی:

POWER_VALUE
-----------
8

در این مثال، عدد 2 به توان 3 رسیده و نتیجه آن 8 است.

• تابع SQRT

  تابع SQRT جذر یک عدد را محاسبه می‌کند.

ساختار:

SQRT(number)

number: عددی که جذر آن باید محاسبه شود.

مثال:

SELECT SQRT(16) AS square_root FROM dual;

خروجی:

SQUARE_ROOT
-----------
4

در این مثال، جذر عدد 16 برابر با 4 است.

• تابع EXP

  تابع EXP مقدار عدد نپر (e) به توان عدد ورودی را محاسبه می‌کند.

ساختار:

EXP(number)

number: عددی که e به توان آن می‌رسد.

مثال:

SELECT EXP(1) AS exp_value FROM dual;

خروجی:

EXP_VALUE
---------
2.718281828459045

در این مثال، مقدار e به توان 1 که عدد تقریبی 2.718 است، بازمی‌گردد.

• تابع LN

  تابع LN لگاریتم طبیعی (پایه e) یک عدد را بازمی‌گرداند.

ساختار:

LN(number)

number: عددی که لگاریتم آن باید محاسبه شود.

مثال:

SELECT LN(2.718281828459045) AS natural_log FROM dual;

خروجی:

NATURAL_LOG
-----------
1

در این مثال، لگاریتم طبیعی عدد e تقریباً برابر با 1 است.

• تابع LOG

  تابع LOG لگاریتم یک عدد را بر پایه مشخص‌شده محاسبه می‌کند.

ساختار:

LOG(base, number)

base: پایه لگاریتم.
number: عددی که لگاریتم آن باید محاسبه شود.

مثال:

SELECT LOG(10, 100) AS log_value FROM dual;

خروجی:

LOG_VALUE
---------
2

در این مثال، لگاریتم عدد 100 بر پایه 10 برابر با 2 است.

• توابع مثلثاتی در پایگاه داده اوراکل

  اوراکل همچنین توابع مثلثاتی متنوعی برای کار با زوایا و مقادیر مرتبط با آنها فراهم کرده است. برخی از این توابع عبارتند از:

a. SIN: محاسبه سینوس زاویه بر حسب رادیان.

ساختار:

SIN(angle_in_radians)

مثال:

SELECT SIN(PI()/2) AS sin_value FROM dual;

b. COS: محاسبه کسینوس زاویه بر حسب رادیان.

ساختار:

COS(angle_in_radians)

مثال:

SELECT COS(0) AS cos_value FROM dual;

c. TAN: محاسبه تانژانت زاویه بر حسب رادیان.

ساختار:

TAN(angle_in_radians)

مثال:

SELECT TAN(PI()/4) AS tan_value FROM dual;

d. ASIN: محاسبه آرک سینوس (برگشت سینوس) مقدار ورودی.

ساختار:

ASIN(value)

e. ACOS: محاسبه آرک کسینوس (برگشت کسینوس) مقدار ورودی.

ساختار:

ACOS(value)

f. ATAN: محاسبه آرک تانژانت (برگشت تانژانت) مقدار ورودی.

ساختار:

ATAN(value)

• تابع SIGN

  تابع SIGN علامت یک عدد را بازمی‌گرداند.
  این تابع عدد 1 را برای مقادیر مثبت، عدد -1 را برای مقادیر منفی و 0 را برای عدد صفر برمی‌گرداند.

ساختار:

SIGN(number)

مثال:

SELECT SIGN(-25) AS sign_value FROM dual;

خروجی:

SIGN_VALUE
----------
-1

در این مثال، چون عدد -25 یک عدد منفی است، خروجی برابر با -1 خواهد بود.

• تابع GREATEST و LEAST

  GREATEST: بزرگترین عدد را از میان لیست داده‌شده برمی‌گرداند.

  LEAST: کوچک‌ترین عدد را از میان لیست داده‌شده برمی‌گرداند.

  
  

  ساختار:

  GREATEST(number1, number2, ...)
  LEAST(number1, number2, ...)
  

  مثال:

  SELECT GREATEST(10, 20, 30) AS greatest_value, LEAST(10, 20, 30) AS least_value FROM dual;

  
  

  خروجی:

GREATEST_VALUE    | LEAST_VALUE
------------------|-------------
30                | 10